De AI wereld staat momenteel op zijn kop door de komst van DeepSeek, een nieuw AI-model uit China dat zich presenteert als gratis alternatief voor ChatGPT. Hoewel veel tech-experts enthousiast zijn over de mogelijkheden, schuilen er serieuze privacy- en veiligheidsrisico’s achter deze ogenschijnlijk aantrekkelijke dienst.
De verleiding van het gratis model
Op het eerste gezicht lijkt DeepSeek een geweldige deal. Het model claimt in benchmarks vergelijkbare of zelfs betere prestaties dan gevestigde namen als ChatGPT en Claude. Daarnaast biedt het een API die significant goedkoper is dan die van concurrenten. Voor bedrijven en ontwikkelaars die worstelen met de hoge kosten van AI-implementatie klinkt dit als muziek in de oren.
Maar zoals het oude gezegde luidt: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is dat meestal ook zo. Een grondige analyse van DeepSeek’s gebruiksvoorwaarden en privacybeleid onthult een verontrustend beeld.
Alarmerende privacyvoorwaarden
In de privacyverklaring van DeepSeek staat onomwonden dat zij alle gebruikersinput verzamelen – van tekstberichten tot geüploade bestanden en chatgeschiedenis. Anders dan bij westerse AI-diensten is er geen enkele opt-out mogelijkheid. Alles wat gebruikers delen wordt opgeslagen en kan worden gebruikt voor het trainen van toekomstige modellen.
Nog zorgwekkender is dat deze data wordt opgeslagen op servers in de Volksrepubliek China. Alle geschillen vallen onder Chinese wetgeving, die bekend staat om zijn beperkte privacybescherming en vergaande overheidstoegang tot gegevens. In een tijd van toenemende geopolitieke spanningen en cyberdreigingen zou dit alleen al voldoende reden moeten zijn voor extreme voorzichtigheid.
Het intellectuele eigendomsprobleem
Een aspect dat veel gebruikers over het hoofd zien is het intellectuele eigendom. DeepSeek’s voorwaarden stellen dat zij eigenaar worden van alle content die via hun dienst wordt gegenereerd, inclusief de input van gebruikers. Dit betekent dat bedrijfsgevoelige informatie, creatief werk of persoonlijke gesprekken eigendom worden van een Chinees bedrijf.
Voor bedrijven die DeepSeek overwegen voor zakelijk gebruik is dit een potentiële tijdbom. Stel je voor dat vertrouwelijke productspecificaties of strategische plannen juridisch eigendom worden van een buitenlandse entiteit.
Technische tekortkomingen
Naast privacy- en eigendomskwesties zijn er ook zorgen over de technische betrouwbaarheid. Onafhankelijke tests tonen aan dat DeepSeek regelmatig faalt bij relatief eenvoudige taken waar concurrenten wel goed op scoren. Vooral in niet-Engelse talen laat het model opvallende zwakheden zien.
Nog verontrustender zijn de bevindingen van security-experts die de ‘open source’ versie hebben geanalyseerd. Ze ontdekten codepatronen die typisch zijn voor Chinese backdoors – verborgen toegangspunten die kwaadwillenden kunnen gebruiken om systemen te compromitteren.
Wat zijn de alternatieven
Voor bedrijven die AI willen implementeren zijn er ‘iets’ veiligere alternatieven. Westerse providers als OpenAI, Anthropic en Google bieden weliswaar duurdere maar transparantere diensten aan en volgen de opgelegde privacywetgeving. Microsoft’s AI-diensten zorgen ervoor dat data wordt opgeslagen binnen de EU en valt onder Europese wetgeving. Dit biedt een aanzienlijk hoger niveau van juridische bescherming en transparantie. We moeten echter steeds in het achterhoofd houden dat er zich steeds datalekken kunnen voordoen, zoals beschreven in deze blog over AI en GDPR/AVG.
De meest ideale oplossing zou zijn om gevoelige bedrijfsdata volledig offline te bewaren en te werken met een lokaal geïnstalleerd AI-systeem. Echter, dit vereist niet alleen aanzienlijke investeringen in hardware en infrastructuur, maar ook de nodige expertise voor het opzetten en onderhouden van zo’n systeem. Voor de meeste organisaties is dit geen realistische optie. De moderne bedrijfsvoering leunt immers zwaar op cloud-gebaseerde oplossingen en real-time communicatie. Een compleet offline strategie zou bedrijven op ernstige achterstand zetten ten opzichte van hun concurrenten die wel optimaal gebruik maken van online tools en diensten.
Conclusie
De opkomst van DeepSeek illustreert een breder probleem in de AI-industrie: de neiging om veiligheid en privacy op te offeren voor kostenbesparing en gemak. Hoewel de verleiding van een gratis of goedkoop AI-model begrijpelijk is, zijn de risico’s simpelweg te groot om te negeren.
Organisaties en individuen moeten zorgvuldig overwegen waar hun data terechtkomt en onder welke voorwaarden deze wordt gebruikt. Het is essentieel om verder te kijken dan marketingbeloftes en kritische vragen te stellen over datagebruik, eigendomsrechten en jurisdictie.
In een wereld waar data steeds waardevoller wordt, kunnen we ons geen naïviteit permitteren. De werkelijke kosten van ‘gratis’ AI kunnen veel hoger uitvallen dan de schijnbare besparingen rechtvaardigen. Het is tijd voor een meer volwassen gesprek over AI-adoptie, waarin veiligheid en privacy centraal staan, niet alleen functionaliteit en kosten.